Kącik weterynaryjny

Wychodząc na przeciw potrzebom szczęśliwych posiadaczy Bichonów, stworzyliśmy tu miejsce, gdzie znajdziecie porady lekarza weterynarii dotyczące najczęściej nurtujących Was pytań.

Lekarza wterynarii „nie byle jakiego” tylko jednej z lepszych specjalistek w Polsce, uczennicy słynnego profesora Garncarza, z Warszawy. Doktor Anny Kacy, dzięki której nasza bichonkowa hodowla ma się tak dobrze, jak ma 😉 Pani Doktor wraz ze swoim zespołem prowadzi Klinikę Wterynaryjną OptoVet we Wrocławiu i doskonale zna bichonki.

Będziemy starali się na bieżąco uzupełniać tematy. Jeżeli coś Was nurtuje, piszcie, komentujcie, postaramy się pomóc w miarę możliwości. Pamiętajcie jednak o tym, że leczyć na odległość zwierzęcia nie należy i jeżeli coś się dzieje z Waszym pupilem zalecamy udać się osobiście z nim na konsultację do lekarza weterynarii.

1) Dlaczego oczy mojego psa łzawią?

Łzy pełnią różnorakie funkcje (m. In. ochronna, odżywcza, nawilżająca, poprawiają własności optyczne rogówki). W  przypadku, gdy powierzchnia gałki ocznej ma styczność z czynnikami drażniącymi tj. ciało obce (np. kłos, źdźbło, pył, rzęsa), odczynnikami chemicznymi, alergenami lub mikroorganizmami, dochodzi do wzmożonego wydzielania łez, co ma na celu mechaniczne wypłukanie czynnika drażniącego z powierzchni gałki ocznej i jego unieszkodliwienie.  Wzmożone wypływ łez może być również powodowany przez wady anatomiczne powiek, nieprawidłowe rzęsy (dwurzędowość rzęs, rzęsy ekotopowe, trichiasis) oraz niedrożność kanalików łzowych.
Podsumowując: możemy mieć do czynienia z nadmierną produkcją łez spowodowaną drażnieniem lub zaburzeniami
w odpływie łez ( niedrożne kanaliki nosowo –łzowe)

2) Skąd się biorą tak zwane „zacieki pod oczami” ?

Odbarwienie sierści w przyśrodkowych kątach oczu spowodowane jest wypływem łez na skutek ich zwiększonej  produkcji lub zaburzonego odpływu. Ponadto we łzach znajduje się barwnik czerwonawo-brunatny barwnik – laktoferryna, która to na skutek długotrwałego łzawienia odkłada się na sierści.
3) Co to jest zatkany (niedrożny) kanalik w oku i jaka jest róznica między takim kanalikiem, a kanalikiem, który 
się nie wykształcił?

Układ nosowo-łzowy – odpowiedzialny za odprowadzanie łez z worka spojówkowego, składa się z następujących elementów:
1)Punkty łzowe
2)Kanaliki łzowe
3)Woreczek łzowy
4)Przewód nosowo-łzowy

O niedrożnym kanaliku (łzowym) mówimy, kiedy jego światło jest zablokowane np. przez ciało obce (pył, piasek), kruszywo zapalne bądź zamknięte na skutek stanu zapalnego. Jest to stan w większości przypadków odwracalny i uleczalny. Niewykształcony kanalik łzowy (atrezja kanalika łzowego)to wada wrodzona polegająca na zarośnięciu światła kanalika, która uniemożliwia naturalny odpływ łez i skutkuje ich stałym wypływem w przyśrodkowym kącie oka. Jedyną formą leczenia zwierząt dotkniętych atrezją kanalika/kanalików jest zabieg chirurgiczny.

4) U białych psów często występują przebarwienia przy pyszczku. Czym są spowodowane? Jak można sobie z nimi radzić?

Zespół plam łzowych to głównie kosmetyczna przypadłość, w przebiegu której włosy rosnące w okolicy przyśrodkowego kąta oka, nabierają czerwonawo-brunatnego zabarwienia na skutek trwałego łzawienia oraz odkładania się na sierści laktoferyny (barwnik występujący we łzach).Pomimo faktu, że u psów białych/jasnych przypadłość ta jest bardziej widoczna występuje także u psów o ciemnej sierści!W większości przypadków schorzenie to występuję u młodych osobników i nie towarzyszą mu inne dolegliwości okulistyczne.  Należy mieć jednak na uwadze fakt, że łzy długotrwale zalegając na włosach stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii i grzybów. Rozwojowi tych mikroorganizmów towarzyszy niejednokrotnie nieprzyjemny zapach z okolicy pyska,  ciemne zabarwienie oraz zapalenie skóry przyśrodkowego kąta oka, znajdującej się po włosami. Aktualnie wyniki badań wskazują kilka potencjalnych przyczyn występowania zespołu plam łzowych tj.:

-włosy mięska łzowego
-entropium przyśrodkowego kąta oka
-nieprawidłowy kierunek wzrostu rzęs i/lub włosów
-zagięcię dolnego punktu łzowego
-fałdy spojówki
-małe jeziorko łzowe
-napięte więzadła przyśrodkowe oczu

Co możemy zrobić z zespołem plam łzowych? Należy wykluczyć choroby okulistyczne i stosować regularna pielęgnację okolicy oczu​

5) Po co badamy dokładnie oczy psom?

Oko jest wyjątkowo delikatnym narządem, którego schorzenia są niejednokrotnie bardzo bolesne i w znaczący sposób obniżają jakość życia naszych pupili. Ponadto parafrazując znane powiedzenie: oczy są zwierciadłem całego ciała.  Istnieje wiele chorób, które dają z początku objawy wyłącznie okulistyczne. Stąd szybka i trafna diagnoza potrafi w  znaczący sposób poprawić rokowanie i szanse na odzyskanie zdrowia.

6) Czy białe psy są zawsze alergikami?

Istnieje przekonanie, że psy z białym umaszczeniem są częściej alergikami. Jest to jednak mit. Nie ma jednoznacznie stwierdzonych genetycznych predyspozycji do atopowego zapalenia skóry u psów z jaśniejszym futerkiem. Właściciel zarówno czarnego labradora, czy też białego westa, ma porównywalne szanse na walkę z chorobami skóry tła alergicznego u swojego pupila.

Białe futro świadczy o braku pigmentu w skórze psa (podobnie jak u ludzi). Im jaśniejsze umaszczenie, tym mniej pigmentu – takie osobniki są z kolei bardziej narażone na uszkodzenia skóry od promieni UV , a co za tym idzie – na nowotwory skóry pobudzane przez zbyt długie ekspozycje słoneczne. Problemy skórne białych psów mogą być tego konsekwencją – zbyt sucha, zrogowaciała skóra to świetne wrota dla bakterii oraz grzybów.

Ciekawostką jest fakt, że psy o umaszczeniu czarnym są bardziej predysponowane do czerniaka – nowotworu wywodzącego się z komórek produkujących pigment. Warto więc pamiętać, że jeśli zauważymy u psa objawy takie jak intensywny świąd, łzawienie, zaczerwienienia na skórze bądź nowe znamiona – trzeba skonsultować to z lekarzem weterynarii.

7) Jak powinien wyglądać kalendarz szczepień psa?

W Polsce podstawowym szczepieniem, które jest obowiązkowe jest szczepienie przeciwko wirusowi wścieklizny – istnieje ustawowy nakaz szczepienia psa który ukończył 3 miesiąc życia i doszczepianie go co roku. Jeśli nasz pies nie będzie miał aktualnego szczepienia przeciwko tej chorobie, możemy w najlepszym przypadku dostać mandat. O dacie tego szczepienia powinny pamiętać również osoby regularnie podróżujące do innych krajów – jeśli przekroczymy choćby o jeden dzień wyznaczony w paszporcie dzień, po kolejnym szczepieniu zanim wjedziemy do innego kraju z psem należy odczekać 21 dni, aż uzyska ono ważność.

Według najnowszych badań międzynarodowej organizacji WSAVA można jasno wyczytać ogólne zalecenia odnośnie kalendarza szczepień dla danego gatunku. Jak jednak życie pokazuje, należy skonstatować to z sytuacją epidemiologiczną w Polsce oraz stopniem zapadalności na pewne choroby.

I tak, rysuje nam się pewien wzorzec:

Szczenięta:

6 tydzień życia (nosówka, parwowiroza)
9 tydzień życia (nosówka, parwowiroza, zakaźne zapalenie wątroby i górnych dróg oddechowych)
12 tydzień życia (nosówka, parwowiroza, zakaźne zapalenie wątroby i górnych dróg oddechowych, parainfluenza)
14 tydzień życia (wścieklizna – ustawowy obowiązek właściciela w Polsce).
16 tydzień życia (nosówka, parwowiroza, zakaźne zapalenie wątroby i górnych dróg oddechowych, parainfluenza)

Dorosłe psy:

Jeśli chodzi o szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym, każdy dorosły pies powinien otrzymać dawkę przypominającą szczepionki wieloskładnikowej, po roku od ostatniego szczepienia w okresie pediatrycznym (przeciwko adenowirusowi, parwowirusowi oraz nosówce).

Gdy istnieją wskazania epidemiologiczne oraz sprzyjające warunki do zakażenia leptospirozą (np. psy myśliwskie lub podróżujące do ciepłych, deszczowych krajów), powinniśmy podać taką szczepionkę raz do roku.

Z uwagi na ogromną liczbę kleszczy w naszym kraju, które są jednocześnie wektorami groźnych chorób, warto również rozważyć szczepienie przeciwko boreliozie. Takie szczepienie wykonuje się wtedy dwukrotnie w odstępie 2-4 tygodni, a następnie powtarza co roku aby utrzymać stały poziom przeciwciał.

Oczywiście są to tylko podstawowe propozycje dla właścicieli psów żyjących głównie w naszym kraju. Przed każdą dalszą podróżą/przeprowadzką warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, aby ustalić indywidualny kalendarz szczepień dla swojego podopiecznego.

8) Czy warto szczepić psa?

Istnieją ostatnio trendy na nieszczepienie dzieci. Podobny nurt widać w weterynarii. Część właścicieli albo zapomina o regularnej profilaktyce zwierząt, albo jest temu całkowicie przeciwna. Musimy mieć jednak świadomi zagrożenia, ponieważ większość chorób wywoływanych przez wirusy jest dla psów bardzo groźna bądź śmiertelna.

Wirusy są od zawsze w środowisku.Niektóre z nich, np. wirus parwowirozy, który ciągle zbiera żniwo nie tylko u szczeniąt, ale ostatnio i u dorosłych psów, bardzo trudno wyeliminować z otoczenia – wykazuje znaczną odporność na warunki środowiskowe, a działanie popularnych wybielaczy (NaClO) inaktywuje go w następstwie wydłużonej ekspozycji (min. 1 godzina).

Drugą sprawą jest kwestia wirusa wścieklizny. Trzeba pamiętać, że w Polsce istnieje odgórny nakaz szczepienia przeciwko temu wirusowi rokrocznie. Jeśli pies nie posiada aktualnego szczepienia, a ugryzie inne zwierzę czy człowieka, najdelikatniejszą konsekwencją będzie mandat pieniężny oraz zalecona obserwacja zwierzęcia u wyznaczonego lekarza weterynarii.

Nie należy zapominać, że dzięki regularnym szczepieniom populacji psów śmiertelne choroby takie jak nosówka są teraz bardzo rzadko widziane w gabinetach weterynaryjnych, a jeśli już – występuje u zwierząt dzikich bądź nieszczepionych, o niewiadomej historii.
Reasumując, szczepienia psów są potrzebne – zwiększają nie tylko odporność naszych pupili i mobilizują ich układ odpornościowy, ale też całej populacji psów w kraju i na świecie.

9) Czy należy odrobaczać psy – dlaczego i jak często?

Istnieje wiele szkół odrobaczania psa. Jako lekarze często spotykamy się z sytuacją, gdy właściciel przychodzi na wizytę aby zaszczepić psa, a gdy zaglądamy w książeczkę, okazuje się, że zwierzę odrobaczane było kilka lat temu. Często wolimy wtedy najpierw odrobaczyć, dopiero potem szczepić. Dlaczego?

Podstawową rzeczą, o której musimy pamiętać to fakt, że jaja i formy inwazyjne pasożytów występują w dużych ilościach w środowisku. Faktem jest, że nawet niewychodzące koty (a co dopiero psy)są narażone na inwazję, ponieważ na butach również przynosimy do domu ,,pasażerów na gapę”. Standardowo więc zaleca się odrobaczać psa co kwartał, można też dawać próbki kału do badania flotacji – cenowo nie jest to duży wydatek -badanie takie wykonuje się na miejscu w gabinecie weterynaryjnym.

Kolejnym powodem dlaczego powinniśmy pamiętać o odrobaczaniu jest fakt, że większość chorób pasożytniczych psów to również potencjalne zoonozy (np. psia glista czy giardioza).

Szczególnie jeśli mamy małe dzieci w domu, które wszystkie zabawki lubią ,,smakować” lub głaskać psa nie myjąc po tym rączek – mogą połknąć wtedy jaja pasożytów, a ponieważ mają jeszcze niewykształcony układ odpornościowy – możliwe są u nich problemy gastryczne oraz inwazja tegoż pasożyta. Reasumując, powinno odrobaczać się psy co kwartał.

10) Co powinno niepokoić w zachowaniu psa i kiedy wybrać się bezwzględnie do lekarza weterynarii?

Właściciele psów zazwyczaj są z nimi zżyci, a także mają możliwość codziennej obserwacji pupila podczas spacerów. Co zatem powinno nas zaniepokoić w zachowaniu psa?

Po pierwsze, musimy zwrócić uwagę na tak błache sprawy jak załatwianie swoich potrzeb fizjologicznych. Gdy widzimy, że pies oddaje mocz częściej niż zwykle, lub kropelkuje bądź wylizuje sobie intensywnie okolice podbrzusza – może to świadczyć o stanie zapalnym pęcherza. Należy wtedy udać się do lekarza.

Kolejnym powodem jest złe samopoczucie psa – gdy zazwyczaj biega wesoły, ma chęć do zabawy, a nagle stał się osowiały, nie chce się bawić czy stoi z głową trzymaną przy ścianie. Może być to oznaka czegoś poważniejszego – z podstawowych badań warto zbadać między innymi krew.

W związku z trwającym sezonem wiosennym przypominamy – jeśli nasz pupil miał w międzyczasie wbitego kleszcza, od momentu jego wyciągnięcia konieczna jest obserwacja zachowania psa. Jeśli stał się posmutniały, nie ma apetytu bądź jego mocz zmienił barwę na kolor herbaty – natychmiast trzeba udać się do lekarza, gdyż prawdopodobnie ma chorobę odkleszczową – babeszjozę. Pierwotniaki te w krótkim czasie powodują rozpad krwinek czerwonych oraz anemię – liczy się wtedy każda godzina. Choroba ta rozprzestrzenia się coraz bardziej ze wschodu Polski na polskę centralną oraz zachodnią.

Gdy z wiekiem zmieniają się także zwyczaje psa – spada aktywność fizyczna, apetyt bądź wzrasta pragnienie – również trzeba to skonsultować z lekarzem – tak niewinne objawy mogą być początkiem poważnych zaburzeń endokrynologicznych.

Dodatkowo, jeśli nasze zwierzę jest w wieku seniora, warto robić mu badania kontrolne krwi co pół roku, aby wystarczająco wcześnie wychwycić niepokojące zmiany w organizmie psa.